Dağlıq Qarabağ atəşkəsi nə deməkdir? Türkiyə danışıqlardan kənarda qaldı?
Ermənistanla Azərbaycan arasında Dağlıq Qarabağdakı qarşıdurmalar davam edərkən, iki ölkənin xarici işlər nazirləri Rusiyanın paytaxtı Moskvada bir araya gəldi. İclasdan sonra Rusiya Xarici İşlər naziri Sergey Lavrov atəşkəs elan edildiyini açıqladı.
Atəşkəs dövründə hər iki tərəf arasında məhkumlar və cənazələr mübadiləsi aparılacaq.
Rusya’da varılan ateşkes bildirisinde dört madde dikkat çekiyor:
- Ateşkes 10 Ekim saat 12:00’de başlayacak
- Ateşkese ilişkin somut parametreler ileriki tarihlerde açıklanacak
- Minsk Üçlüsü (ABD, Rusya, Fransa) başkanlığında taraflar masaya oturacak
- Müzakere formatı değişmeyecek.
Ateşkes metninde Azerbaycan ordusunun Dağlık Karabağ’da şu ana kadar aldığı topraklardan geri çekilmesi gerektiği yönünde bir ifade bulunmuyor. Ancak Ermenistan ordusunun Dağlık Karabağ topraklarından geri çekilmesine de atıfta bulunulmuyor.
“Türkiyənin məsələdən kənar qalmağı xaric doğru deyil”
Bakı ilə İrəvan arasında atəşkəs razılaşmasının Ermənistana yaradığı və Türkiyənin danışıqlar masasının xaricində qaldığı deyilir.
Xüsusilə millətçi qrupların bu görüşü dilə gətirdiyini söyləyən Dos. Dr. Hakan Sun, “Türkiyənin məsələdən kənar qalmağı xaric doğru deyil. Rusiya onsuz da Ermənistan və Azərbaycan xaricində ən güclü üçüncü tərəfdir. Türkiyədəki Minsk qrupunun bir üzvü olaraq masada iştirak etməyə davam edəcəyik.” deyir.
Atəşkəsin bir qədər tez gəldiyinə işarə edən Dos. Dr. Hakan Güneş, atəşkəsin məhkumların mübadiləsinə imkan verəcək müvəqqəti bir dövr olduğunu söyləyir. Dr. Günəş, atəşkəs Türkiyənin gələcək kursunun məmnuniyyətinə bağlıdır və bölgədəki sülhün bərqərar olması yolu ilə olmasa, Rusiyadakı iqtisadi vəziyyət olaraq bu düşüncə Türkiyəyə fayda gətirəcək.
Dos. İlham Əliyevin Azərbaycandakı populyarlığının münaqişələrdən sonra ən yüksək səviyyəyə çatdığını deyən Dr.Günəş, “Əliyevin atəşkəsi qəbul etməsi Azərbaycan ictimai rəyində dalğalanma yarada bilər” dedi.
Azərbaycanlı jurnalist, Qafqaz mütəxəssisi Ceyhun Aşirov deyir ki, önümüzdəki 72 saat atəşkəslə çox kritik olacaq.
Əsirov, Moskvada atəşkəs mətninin dördüncü maddəsindəki ‘danışıqlar formatı dəyişməyəcək’ ifadəsinin başqa bir tərəfin masaya oturmayacağına işarə etdiyini düşünür. Bundan da Türkiyənin danışıqlardan kənar olacağını düşüncəsi çıxır.
