Antarktikada buz təbəqəsi altında dəniz heyvanları aşkar edilib
Alimlər bir neçə ildir ki, buzların altından çayların və göllərin axdığını bilirlər. Amma heç kim ağlına da gətirmirdi ki, təkcə bakteriyalar deyil, heyvanlar da olacaq.
TELEJURNAL “Science News”-a istinadən xəbər verir ki, Yeni Zelandiya alimləri Antarktidanın materik hissəsində buz təbəqəsi altında heyvanlar aşkar ediblər.
Vellinqtondakı Milli Su və Atmosfer Tədqiqatları İnstitutunun okeanoloqları Qərbi Antarktidadakı Kamba buzlaqının altında müşahidə aparıblar. Bunun üçün onlar kameranı aşağı salaraq, buzda təxminən 500 metr dərinlikdə deşik açıblar.
Əvvəlki illərin tədqiqatları artıq göstərdi ki, çaylar Antarktidada göllərdə yığılan nəhəng buz təbəqəsinin altından axır. Əvvəlcə bu, dolayı yolla – lazer şüalarından istifadə edərək kəşfiyyatla (bu, buzun qalınlığından asılı olaraq dəyişir), sonra isə – qazma və birbaşa müşahidə ilə müəyyən edilib.
Alimlərin fikrincə, Yerin dərinliklərindən gələn istilik səbəbindən Antarktidanın altındakı buzlar ildə 1-2 santimetr əriyir. Yaranan su çaylara çevrilir və göllər şəbəkəsində toplanır.
Bu su anbarları şəbəkəsi onlarda həyat ola biləcəyinə görə alimlərin diqqətini cəlb etmişdir. Belə olan halda Yupiter və Saturnun bəzi peyklərində qalın buzla örtülmüş həyat prinsipcə istisna edilmir.
Əvvəlki tədqiqatlarda Antarktidanın buzaltı sularında yalnız bakteriya aşkar edilmişdi, lakin Yeni Zelandiya alimləri heyvanları tapıblar. Onların dünyanın su hövzələrinin dibində yaşayan xərçəngkimilər ailəsinin nümayəndələri olan amfipodlar və ya amfipodlar olduğu ortaya çıxıb.
Amma okeanlardan və günəş işığından buzla kəsilmiş cansız bir məkanda nə yediklərinin cavabını buz örtüyünün alt təbəqəsi verib. Üzərində Antarktida fauna və florasının qalıqları ilə qalın palçıq təbəqəsi böyüyüb. Buz altında axan çaylar xərçəngkimilər üçün qida bazasını dəstəkləyərək bu üzvi maddələri səpələyir.
Müqayisə üçün, elm adamları buz qazıblar və Kamba buzlaqının materikdə deyil, okeanın altında, yəni üzvi ehtiyatların olmadığı yerlərdə (və əgər olsaydı, su onları çoxdan yuyub aparardı) müşahidələr aparıblar. Məlum olub ki, orada heç bir heyvan da yoxdur, çünki onların yeməyə heç nələri yoxdur – suda yalnız bir hüceyrəli bakteriyalar tapılıb.
